Margam a Thai-bach
Mae gan Fargam y cyfan o ran bioamrywiaeth. Mae'r gwaith dur yn darparu amrywiaeth o gynefinoedd sy'n gysylltiedig â thir llwyd ac yn gwarchod y traeth rhag aflonyddwch. SoDdGA Gweunydd Margam yw'r enghraifft olaf sydd ar ôl o'r lefelau arfordirol yng Ngorllewin Morgannwg. Mae'r rhain yn cynnwys cymunedau cors, gweirgloddiau a ffosydd. Mae SoDdGA cronfa ddŵr Eglwys Nunydd wedi'i ddynodi am ei fod yn safle diddorol o ran adar. Croeswch yr M4 ac rydym ar dir ffermio a Pharc Gwledig Margam. Mae'r safle hwn yn frithwaith o laswelltiroedd gyda choetir hynafol lled-naturiol trawiadol. Fe'i dynodir yn SBCN oherwydd bod 14 o'n 18 rhywogaeth breswyl o ystlum yno. Yn yr ucheldir, mae Mynydd Margam wedi'i blannu'n bennaf gyda chonwydd. Mae Coed Cadw yn rheoli ardal o goetir hynafol wrth ymyl y parc. Mae ffyrdd suddedig yn Heol-y-Glo yn enghreifftiau o wrychoedd hynafol sy'n llawn rhywogaethau. Mae Caeau Chwarae Ffordd yr Harbwr a'r Groeswen yn cael eu rheoli i annog blodau gwyllt dan gynllun Caru Gwenyn CNPT. Mae tua hanner y ward mewn B-Line.
Mae 14 rhywogaeth o ystlumod yn defnyddio Parc Gwledig Margam. Mae'r rhain yn cynnwys rhai o'n hystlumod mwyaf prin fel yr ystlum pedol lleiaf, yr ystlum pedol mwyaf a'r ystlum du. Mae hefyd grëhyrfa yng nghoedlan y feithrinfa. Mae'r parc a'r tir ffermio o'i gwmpas, gyda chymysgedd o dda byw a thir âr, yn gartref i dylluanod gwynion ac ysgyfarnogod brown. I fyny ar y bryniau gallwch weld barcutiaid coch, cigfrain a boncathod. Mae ymylon Ffordd yr Harbwr, y tu allan i Tata Steel, yn hafan i greaduriaid di-asgwrn-cefn prin gan gynnwys y gardwenynen resog frown lwydfrown a iâr fach yr haf y glesyn bach. Y tu mewn i Tata, mae'r cynefinoedd sy'n newid yn barhaus yn ddelfrydol ar gyfer bridio cornchwiglod a chwtiaid torchog. Mae'r Ffrwd Wyllt a'i hisafonydd yn bwysig ar gyfer dyfrgwn, trochwyr, gleision y dorlan ac ystlumod. Gellir gweld cigfrain, barcutiaid coch a boncathod ar y bryniau. Mae'r prysgwydd rhedyn yn gartref i adar sy'n nythu fel llwydiaid y berth ac ymlusgiaid fel y neidr ddefaid a’r wiber. Mae'r rhostir yn bwysig ar gyfer creaduriaid di-asgwrn-cefn. Mae gan y planhigfeydd conwydd adar fel gweilch Marth, pilaod gwyrdd a'r gylfin groes. Gellir gweld tegeirianau’r wenynen ar gaeau chwarae y Groeswen.
Camau Gweithredu
- Dathlwch a hyrwyddwch Gastell Margam fel un o'r safleoedd gorau ar gyfer ystlumod yn y DU – anrhydedd drawiadol!
- Chwiliwch am leoliadau Caru Gwenyn CNPT o amgylch y ward h.y. safleoedd lle byddai blodau'n tyfu pe na bai'r gwair yn cael ei dorri ar gyfer yr haf
- Mae'r tir llwyd a'r ardaloedd diwydiannol yn y ward yn bwysig iawn i fywyd gwyllt. Addysgwch a chefnogwch dirfeddianwyr i'w helpu i warchod y bywyd gwyllt prin yn y ward.
