Datganiad I'r Wasg

Dywed Arweinydd Cyngor Castell-nedd Port Talbot, y Cynghorydd Steve Hunt, ei fod yn teimlo’n ‘ddiymhongar iawn’ o gael ei benodi i arwain Clymblaid yr Enfys, sy’n rheoli’r awdurdod am flwyddyn arall, yn ystod Cyfarfod Blynyddol Cyffredinol (AGM) y cyngor ddydd Mercher 24 Mai, 2023.

Dywedodd fod y cyngor wedi cymryd camau enfawr ymlaen, bron i flwyddyn ar ôl ffurfio’r glymblaid, gan ennill y gystadleuaeth – ar y cyd â’i phartneriaid, Cyngor Sir Penfro, Associated British Ports a Phorthladd Aberdaugleddau – i sicrhau lleoliad un o ddau Borthladd Rhydd newydd Cymru, gyda’r rhagolygon o greu 16,000 o swyddi gwyrdd o ansawdd uchel ar gyfer de orllewin Cymru.

Mae cabinet y cyngor eisoes wedi cymeradwyo camau nesaf prosiect y Porthladd Rhydd, sy’n cynnwys creu cwmni i weinyddu’r Porthladd Rhydd a gosod trefniadau i wneud penderfyniadau ar y gweill ar gyfer buddsoddi arian cyhoeddus – disgwylir y bydd y Porthladd rhydd yn cynhyrchu biliynau o bunnoedd o fuddsoddi newydd.

Ychwanegodd y Cynghorydd Hunt fod dau brosiect cyffrous arall, gwerth miliynau lawer, fydd y creu swyddi – sef safle profi rheilffyrdd GCRE yn Onllwyn a chyrchfan antur Wildfox Cwm Afan – hefyd yn symud ymlaen yn nerthol.

Mae’r  cyngor wedi bod yn llwyddiannus iawn wrth ddenu dyraniad gwerth miliynau lawer o bunnoedd o Gronfa Codi’r Gwastad hefyd, er mwyn troi Cwm Nedd yn atyniad twristiaeth a threftadaeth o bwys.

Ac yn yr AGM, daeth Gr?p Democratiaid Rhyddfrydol a Gwyrddion y cyngor, dan arweiniad aelod Gorllewin Coed-ffranc, y Cynghorydd Helen Ceri Clarke, yn aelodau llawn o Glymblaid yr Enfys, ar ôl bod yn gefnogwyr ar sail hyder a chyflenwi yn unig cyn hyn.

Dywedodd y Cynghorydd Hunt ar ôl yr AGM: “Rwy’n teimlo’n ddiymhongar iawn o gael derbyn arweinyddiaeth y cyngor ar gyfer 2023/24 ac mae ein Clymblaid yr Enfys yn croesawu’r Gr?p Democratiaid Rhyddfrydol a Gwyrddion fel aelodau llawn.

“Rydyn ni wedi cael blwyddyn gyntaf eithriadol o brysur, ac er i ni gael llawer o lwyddiannau, mae hyn wedi cael ei gyflawni yn erbyn cefndir o heriau digynsail gan gynnwys yr argyfwng costau byw ac adfer ar ôl Covid-19. Byddwn ni’n parhau i gynnal ein preswylwyr mwyaf bregus wrth i ni barhau, gyda’n gilydd, i ateb yr heriau ariannol, ac eraill, y mae pob cyngor yn ei wynebu.

“Rydyn ni wedi amlinellu sawl blaenoriaeth o’r dechrau’n deg, gan gynnwys ‘glanhau a glasu’ ein trefi, ein cymoedd a’n pentrefi, a chlustnodwyd £4.2m i beri i hynny ddigwydd. Mae gwaith yn parhau.

“Pan ddaw hi’n fater o helpu’r mwyaf bregus, rwy’n falch o glywed bod cynllun lliniaru caledi’r cyngor, sy’n cael ei weithredu gyda’r partneriaid Cymru Gynnes, bellach wedi helpu 586 o aelwydydd ledled y fwrdeistref sirol.

“Mae cefnogaeth wedi cynnwys talu dyledion tanwydd yn uniongyrchol i’r darparwyr ynni, darparu nwyddau gwyn, cefnogaeth gyda dyledion d?r a darparu eitemau bychain fel blancedi trydan.

“Mae arian a ddefnyddiwyd i helpu preswylwyr dan y cynllun bellach wedi cyrraedd cyfanswm o £188,000 a bydd y ddwy filiwn o bunnoedd a neilltuwyd ar gyfer y cynllun yn ei alluogi i barhau am hyd at 24 mis.

“I gloi, rwy’n falch o ddweud fy mod i, yn ystod yr AGM,, wedi gwisgo gyda balchder y tei a roddwyd i mi gan dîm rygbi Ysgolion Castell-nedd Dan 11 a enillodd Bowlen DC Thomas, sy’n wobr o bwys, yn Stadiwm Principality Caerdydd – roedd hynny’n golygu’r byd i mi.”

Yn yr AGM, ble ail-benodwyd y Cynghorydd Alun Llewelyn yn Ddirprwy Arweinydd y Cyngor, estynnodd y Cyng Hunt ei longyfarchion i ddarpar Faer Castell-nedd Port Talbot, y Cynghorydd Chris Williams a’r Dirprwy Faer, y Cynghorydd Matthew Crowley. Mynegodd y Cyng Hunt ei ddiolch hefyd am yr holl waith a wnaed gan y Maer ymadawol, y Cynghorydd Robert Wood, yn ystod ei flwyddyn ddinesig.

Yn y cyfarfod, esboniodd y Cynghorydd Martyn Peters ei fod yn camu’n ôl o’i swydd fel Aelod Cabinet dros Adfywio Economaidd a Chymunedol oherwydd cynnydd mewn ymrwymiadau teuluol a llwyth gwaith, gan ddweud: “Rwyf wedi bod yn falch o chwarae rhan flaenllaw ym maniffesto Clymblaid yr Enfys ac mewn llunio polisi.” Bydd yn parhau i fod yn gynghorydd, ac mae’n dal i fod yn ymrwymedig i’r glymblaid fel arweinydd gr?p Annibynnol Dyffryn.

Bydd y Cynghorydd Cen Phillips yn cymryd sedd Cabinet y Cynghorydd Peters, gyda’r teitl newydd Aelod Cabinet dros Natur, Twristiaeth a Lles, tra bydd yr Aelod Cabinet presennol y Cynghorydd Jeremy Hurley yn mabwysiadu teitl newydd Aelod Cabinet dros Newid Hinsawdd a Thwf Economaidd.

Dywedodd Dirprwy Arweinydd y Cyngor, y Cyngh. Alun Llewelyn: “Hoffwn hefyd ddiolch i aelodau'r Cyngor am fy ailethol yn Ddirprwy Arweinydd.

“Rwy'n gwerthfawrogi'r hyder sydd wedi cael ei ddangos ynom fel Arweinydd a Dirprwy Arweinydd Clymblaid yr Enfys, wrth i ni baratoi i weithio am flwyddyn arall ar ran dinasyddion a chymunedau Castell-nedd Port Talbot. Rydym wedi wynebu llawer o heriau yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, a hynny dan amgylchiadau ariannol ac economaidd anodd dros ben, ond rydym wedi gweithio i gynnal a gwella ein gwasanaethau a chefnogi ein gweithlu.

“Diolch yn fawr i'r swyddogion a'r staff am eich gwaith caled a chydwybodol, i'n cydweithwyr yn y Cabinet, ac i holl aelodau'r Cyngor am eich diwydrwydd wrth graffu ar waith yr awdurdod lleol.”